بی‌بی دیجیتال: تعریف، اثرات مخرب و روش‌های درمان

بی‌بی دیجیتال: تعریف، اثرات مخرب و روش‌های درمان

بی‌بی دیجیتال (Digital Baby) به کودکانی اطلاق می‌شود که از سنین بسیار پایین به طور افراطی در معرض دستگاه‌های دیجیتالی مانند گوشی‌های هوشمند، تبلت‌ها، تلویزیون و کامپیوتر قرار گرفته‌اند. این اصطلاح به کودکانی اشاره دارد که به دلیل استفاده بیش از حد از این وسایل، در مهارت‌های ارتباطی، اجتماعی، شناختی و رفتاری دچار تأخیرات یا مشکلات جدی شده‌اند.

اثرات مخرب گوشی و تلویزیون روی گفتار، بازی و رفتار کودکان

استفاده بیش از حد از گوشی و تلویزیون می‌تواند اثرات مخربی بر روی گفتار، بازی و رفتار کودکان داشته باشد:

1. اثرات روی گفتار:

   • تأخیر در رشد زبان و گفتار: استفاده بیش از حد از وسایل دیجیتال می‌تواند باعث کاهش تعاملات کلامی و انسانی شود که منجر به تأخیر در یادگیری زبان و گفتار می‌شود.
   • کاهش دایره لغات: کودکان کمتر از زبان به طور فعال استفاده می‌کنند و دایره لغات آن‌ها محدود می‌شود.
   • تلفظ نامناسب: کمبود تعاملات زبانی با بزرگسالان و همسالان می‌تواند منجر به مشکلاتی در تلفظ صحیح کلمات شود.

2. اثرات روی بازی:

   • کاهش خلاقیت: بازی‌های دیجیتال و تماشای تلویزیون ممکن است فرصت‌های بازی تخیلی و خلاقانه را کاهش دهند.
   • کاهش مهارت‌های اجتماعی در بازی: کودکان به جای بازی‌های گروهی و تعاملات اجتماعی، زمان زیادی را به تنهایی در مقابل صفحه‌نمایش‌ها سپری می‌کنند.
   • کاهش فعالیت بدنی: بازی‌های دیجیتال معمولاً نیاز به فعالیت بدنی ندارند، که می‌تواند به کاهش مهارت‌های حرکتی و مشکلات فیزیکی منجر شود.

3. اثرات روی رفتار:

   • افزایش تحریک‌پذیری و خشم: محتوای خشن یا بیش از حد تحریک‌کننده می‌تواند باعث افزایش تحریک‌پذیری و رفتارهای تهاجمی شود.
   • کاهش تمرکز و توجه: زمان طولانی در مقابل صفحه‌نمایش‌ها می‌تواند توانایی کودکان برای تمرکز و توجه به فعالیت‌های دیگر را کاهش دهد.
   • انزوا و مشکلات اجتماعی: تعاملات اجتماعی کمتر و تمرکز بر وسایل دیجیتال می‌تواند منجر به مشکلاتی در روابط اجتماعی و انزوای کودک شود.

ویژگی‌های خاص بی‌بی دیجیتال چیست؟

کودکانی که به عنوان بی‌بی دیجیتال شناخته می‌شوند، دارای ویژگی‌های خاصی هستند که می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• وابستگی شدید به وسایل دیجیتال: این کودکان تمایل شدیدی به استفاده از گوشی، تبلت یا تماشای تلویزیون دارند و ممکن است در صورت محرومیت از این وسایل دچار اضطراب یا ناراحتی شدید شوند.
• تأخیر در رشد گفتاری و زبانی: این کودکان معمولاً تأخیر قابل توجهی در رشد زبان و گفتار دارند و ممکن است کلمات یا جملات محدودی را استفاده کنند.
• مشکلات رفتاری: بی‌بی‌های دیجیتال ممکن است رفتارهای ناپایدار و پرخاشگرانه‌ای داشته باشند، به خصوص زمانی که از وسایل دیجیتال محروم می‌شوند.
• کاهش تعاملات اجتماعی: این کودکان تمایل کمتری به تعامل با همسالان خود دارند و بیشتر زمان خود را به تنهایی در مقابل صفحه‌نمایش‌ها می‌گذرانند.

بی‌بی دیجیتال چه تفاوتی با اتیسم دارد؟

اگرچه برخی از ویژگی‌های بی‌بی دیجیتال و اتیسم ممکن است مشابه به نظر برسند، اما این دو حالت با یکدیگر تفاوت‌های اساسی دارند:

• علت: اتیسم یک اختلال عصبی-رشدی است که علت دقیق آن مشخص نیست و احتمالاً ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی است. در حالی که بی‌بی دیجیتال به دلیل استفاده بیش از حد از وسایل دیجیتال و کمبود تعاملات انسانی به وجود می‌آید.
• قابلیت درمان: مشکلات بی‌بی دیجیتال معمولاً با کاهش استفاده از وسایل دیجیتال و افزایش تعاملات انسانی قابل اصلاح هستند، در حالی که اتیسم یک اختلال دائمی است که نیاز به درمان و حمایت‌های بلندمدت دارد.
• علائم: کودکان مبتلا به اتیسم ممکن است علاوه بر مشکلات ارتباطی و اجتماعی، دارای علائم خاصی مانند رفتارهای تکراری، حساسیت به تغییرات و مشکلات حسی باشند که در بی‌بی دیجیتال کمتر دیده می‌شود.

مراکز توانبخشی و کلینیک های کاردرمانی و گفتاردرمانی برای رفع و درمان مشکلات کودکان دیجیتالی می توانند به خانواده ها کمک کنند. در این مراکز متخصصین با ارزیابی و معاینه کودک بهترین روش و فرآیند برای درمان را ارائه می دهند. از جمله مراکزی که خدمات حرفه ای و علمی برای درمان کودکان دیجیتالی رائه می کند مرکز توانبخشی وارش است که تابحال نتایج خوبی از مراجعین خود با این مشکل داشته است.

در ادامه مقاله به این میپردازیم که کاردرمانی و گفتاردرمانی  چه کمکی به این کودکان می‌کند؟

۱. اثرات کاردرمانی بر کودکان بی‌بی دیجیتال

کاردرمانی یکی از روش‌های توانبخشی است که بر بهبود مهارت‌های حرکتی، شناختی و اجتماعی کودکان تمرکز دارد. این روش می‌تواند تأثیرات قابل توجهی بر کودکان بی‌بی دیجیتال داشته باشد:

• بهبود مهارت‌های حرکتی:

  • کاهش کم‌تحرکی: کودکان بی‌بی دیجیتال به دلیل استفاده بیش از حد از وسایل دیجیتال ممکن است دچار کم‌تحرکی شوند. کاردرمانی با تمرینات حرکتی، بازی‌های فیزیکی و فعالیت‌های دستی به تقویت عضلات و بهبود هماهنگی حرکتی کودکان کمک می‌کند.
  • توسعه مهارت‌های حرکتی ظریف و درشت: از طریق فعالیت‌هایی مانند ساخت پازل، کار با خمیر بازی و بازی‌های توپی، کودکان مهارت‌های حرکتی ظریف (مثل گرفتن مداد) و درشت (مثل دویدن) خود را بهبود می‌بخشند.

• تقویت مهارت‌های شناختی:

  • افزایش تمرکز و توجه: کاردرمانگران از تکنیک‌های خاصی برای بهبود توانایی‌های تمرکز و توجه کودکان استفاده می‌کنند. این تمرینات می‌توانند به کودکان کمک کنند تا به مرور زمان تمرکز بیشتری روی فعالیت‌ها داشته باشند و زمان کمتری را به استفاده از وسایل دیجیتال اختصاص دهند.
  • توسعه تفکر خلاق و حل مسئله: کاردرمانی با ارائه فعالیت‌هایی که نیاز به فکر کردن و حل مسائل دارند، به کودکان کمک می‌کند تا تفکر خلاق خود را تقویت کنند و توانایی حل مسائل پیچیده‌تر را به دست آورند.

• بهبود مهارت‌های اجتماعی:

  • توسعه تعاملات اجتماعی: کاردرمانی با ایجاد محیط‌هایی که کودک با همسالان خود در تعامل است، به توسعه مهارت‌های اجتماعی کمک می‌کند. این تعاملات می‌تواند شامل بازی‌های گروهی، فعالیت‌های مشترک و تمرینات تعاملی باشد.
  • افزایش توانایی همکاری و نوبت‌گیری: از طریق بازی‌ها و فعالیت‌های گروهی، کودکان بی‌بی دیجیتال یاد می‌گیرند که چگونه در گروه همکاری کنند، نوبت بگیرند و به نظرات و احساسات دیگران توجه کنند.

• کاهش وابستگی به وسایل دیجیتال:

  • ایجاد فعالیت‌های جایگزین جذاب: کاردرمانگران فعالیت‌های جایگزین جذابی برای کودکان طراحی می‌کنند که می‌تواند به کاهش وابستگی به وسایل دیجیتال منجر شود. این فعالیت‌ها شامل بازی‌های خلاقانه، هنرهای دستی و فعالیت‌های ورزشی است که کودک را به دوری از صفحه نمایش‌ها تشویق می‌کند.

۲. اثرات گفتاردرمانی بر کودکان بی‌بی دیجیتال

گفتاردرمانی به بهبود مهارت‌های زبانی و ارتباطی کودکان کمک می‌کند. برای کودکان بی‌بی دیجیتال که اغلب با مشکلات زبانی و گفتاری مواجه هستند، گفتاردرمانی می‌تواند تأثیرات بسیار مثبتی داشته باشد:

1. توسعه زبان و گفتار:

   • افزایش دایره لغات: کودکان بی‌بی دیجیتال به دلیل کمبود تعاملات کلامی ممکن است دایره لغات محدودی داشته باشند. گفتاردرمانی با استفاده از تمرینات کلامی و تعاملات هدفمند، به افزایش دایره لغات و بهبود توانایی‌های زبانی این کودکان کمک می‌کند.
   • بهبود ساختار جملات و گرامر: گفتاردرمانگران با تمرینات خاص، به کودکان کمک می‌کنند تا جملات کامل‌تر و گرامری صحیح‌تری را به کار ببرند. این تمرینات می‌تواند شامل داستان‌گویی، توصیف تصاویر و انجام بازی‌های کلامی باشد.

2. افزایش تعاملات کلامی:

   • تشویق به مکالمه: گفتاردرمانی به کودکان بی‌بی دیجیتال کمک می‌کند تا بیشتر در مکالمات شرکت کنند. این کار از طریق بازی‌ها و فعالیت‌هایی که کودک را به بیان افکار و احساسات خود تشویق می‌کند، انجام می‌شود.
   • تقویت مهارت‌های شنیداری و پاسخگویی: کودکان بی‌بی دیجیتال ممکن است در درک و پاسخ دادن به مکالمات دچار مشکل باشند. گفتاردرمانی به آن‌ها کمک می‌کند تا مهارت‌های شنیداری خود را تقویت کنند و بتوانند به طور مؤثرتری به مکالمات پاسخ دهند.

3. بهبود تلفظ و روانی گفتار:

   • تکنیک‌های اصلاح تلفظ: گفتاردرمانگران از تکنیک‌های مختلفی برای بهبود تلفظ و وضوح گفتار کودکان استفاده می‌کنند. این تکنیک‌ها شامل تمرینات صوتی، تکرار کلمات و جملات، و استفاده از وسایل کمکی مانند آینه‌ها برای مشاهده حرکات دهان و لب‌ها است.
   • افزایش روانی گفتار: کودکان بی‌بی دیجیتال ممکن است در بیان جملات دچار مکث‌های طولانی یا لکنت باشند. گفتاردرمانی به آن‌ها کمک می‌کند تا روانی گفتار خود را بهبود بخشند و بتوانند بدون توقف‌های زیاد، افکار خود را بیان کنند.

4. افزایش مهارت‌های ارتباطی غیرکلامی:

   • توسعه زبان بدن: گفتاردرمانگران به کودکان کمک می‌کنند تا از زبان بدن (مانند تماس چشمی، حرکات دست و حالات چهره) برای تقویت ارتباطات خود استفاده کنند.
   • آموزش استفاده از اشارات: برای کودکانی که دچار تأخیرات شدید زبانی هستند، گفتاردرمانی می‌تواند به آموزش استفاده از اشارات و نمادها به عنوان یک روش جایگزین برای ارتباط کمک کند.

روش‌های درمان بی‌بی دیجیتال چیست؟

درمان بی‌بی دیجیتال نیازمند یک رویکرد جامع و چندجانبه است که شامل موارد زیر است:

• کاهش استفاده از وسایل دیجیتال: اولین قدم در درمان بی‌بی دیجیتال، کاهش زمان استفاده از گوشی، تبلت و تلویزیون است. والدین باید محدودیت‌های زمانی معقولی برای استفاده از این وسایل تعیین کنند.
• افزایش تعاملات انسانی: کودکان باید تشویق شوند تا بیشتر با والدین، همسالان و معلمان خود تعامل داشته باشند. این شامل شرکت در فعالیت‌های گروهی، بازی‌های تعاملی و مکالمات خانوادگی است.
• فعالیت‌های جایگزین: ارائه فعالیت‌های جایگزین مانند کتاب‌خوانی، بازی‌های خلاقانه، ورزش و هنر می‌تواند به کاهش وابستگی به وسایل دیجیتال کمک کند.
• مشاوره و حمایت والدین: والدین باید در مورد اثرات منفی استفاده بیش از حد از وسایل دیجیتال آگاهی پیدا کنند و به کودک خود کمک کنند تا راه‌های سالم‌تری برای گذراندن وقت پیدا کند.
• درمان‌های توانبخشی: کاردرمانی و گفتاردرمانی دو روش توانبخشی مؤثر هستند که می‌توانند به کودکان بی‌بی دیجیتال کمک کنند تا مهارت‌های حرکتی، شناختی، اجتماعی، زبانی و ارتباطی خود را بهبود بخشند. این روش‌ها با تمرکز بر توسعه توانایی‌های اساسی، کاهش وابستگی به وسایل دیجیتال و افزایش تعاملات انسانی، به بهبود کیفیت زندگی کودکان بی‌بی دیجیتال و تسریع در فرآیند رشد و توسعه آن‌ها کمک می‌کنند. از طریق این رویکردهای درمانی، کودکان بی‌بی دیجیتال می‌توانند به تدریج به توانایی‌های طبیعی خود دست یابند و به تعاملات اجتماعی و یادگیری‌های مؤثرتر بازگردند

جمع بندی:

بی‌بی دیجیتال یک پدیده نوظهور است که به دلیل استفاده بیش از حد کودکان از وسایل دیجیتال و کمبود تعاملات انسانی به وجود می‌آید. این کودکان ممکن است در مهارت‌های گفتاری، اجتماعی و رفتاری دچار مشکلاتی شوند. درمان بی‌بی دیجیتال شامل کاهش استفاده از وسایل دیجیتال، افزایش تعاملات انسانی و استفاده از روش‌های توانبخشی مانند کاردرمانی و گفتاردرمانی است. با رویکرد مناسب و حمایت‌های لازم، این کودکان می‌توانند بهبود یابند و به رشد و توسعه طبیعی خود ادامه دهند.

این خبر توسط شهروند خبرنگار ارسال شده و صحت آن توسط پایگاه خبری خبریفا رد یا تائید نمی شود جهت ارسال خبر از طریق لینک زیر اقدام نمایید ارسال خبر